Stresin insan sağlığıyla ilgili pek çok konuda olumsuz bir etken olduğu kamuoyunca tartışılmaktadır. Konuyla ilgili KTÜ Farabi Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Doç. Dr. Demet Sağlam AYKUT açıklamalarda bulundu.
Stres: Sağlık ve Gelişim için Gerekli Bir Uyarıcı
Stres, Latince’de “estrictia” kelimesinden türemiş olup ‘’zorlanma, gerilme ve baskı’’ anlamına gelmektedir. Sıklıkla olumsuz anlamda kullanılmakla birlikte stres; insanların ruhsal ve bedensel sağlığı açısından bir uyarı, bir tehlike işareti olarak da etki eden normal ve gerekli bir süreçtir. Fiziksel ya da duygusal nedenlerle meydana gelebilmektedir. Organizmanın çalışması, gelişmesi, olgunlaşması ve bir eylemde bulunması için optimum düzeyde stres gereklidir. Bu yönü ile stres; yaşam boyunca hemen her dönemde problem çözümü için motivasyon sağlar ve yararlı stres olarak tanımlanır. Algılama Biçimi Stres Düzeyini Belirler
Stres Kaynağını Nasıl Algıladığımız Neden Önemlidir?
Aynı stres kaynağı, herkeste aynı duygusal tepkilere yol açmayabilir. Stres yaratan bir durumun kişi tarafından ne şekilde algılandığı oldukça önemlidir. Kişinin yaşadığı stres düzeyi, stres kaynağını algılama şekline göre değişiklik gösterebilir. Bireyin, mücadele edebilme gücünü aşan yüksek düzeyde ve/veya uzun süreli (kronik) stres durumuna maruz kalması organizmanın dengesinin (homeostazis) bozulmasına neden olur.
Stresi Yönetemezseniz Sağlığınız Tehlikede
Günlük yaşamda strese sık maruziyet ve stresin etkili bir şekilde yönetilememesi bir takım sağlık problemlerinin görülme riskini arttırmaktadır. Stres yönetimi yeterli şekilde yapılamayan bireylerde artan stres hormonları nedeni ile midede ülser gelişimi, damar sertliği (ateroskleroz), hipertansiyon ve kalp krizi gibi kalp damar hastalıklarına yatkınlık artışı, bağışıklık sisteminde yavaşlama nedeni ile enfeksiyonlara yatkınlık, inme, diyabet gibi birçok kronik seyirli hastalık ortaya çıkabilmektedir.
Stresin Kanser Üzerindeki Etkileri
Bununla birlikte stresin kanser gelişiminde de rol aldığı düşünülmektedir. Kanser gelişiminde genetik ve çevresel faktörlerin yanı sıra stresin de etkili olduğu belirtilmiştir. Yapılan çalışmalarda stres hormonlarına maruziyetin kanser hücrelerinin çoğalmasını arttırdığı ve kanser tanısı almış hastalarda kanserin yayılımını hızlandırdığı ifade edilmiştir. Stresli bireylerde görülen daha fazla sigara-alkol tüketimi, kalitesiz uyku ve sağlıksız beslenme alışkanlıkları, fiziksel egzersiz eksikliği gibi yüksek riskli davranışlar da kanser gelişimi için tetikleyici olabilir.
Stres Yönetimi: Sağlıklı ve Üretken Bir Yaşamın Anahtarı
Stres yönetimi stresle başa çıkma becerilerinin geliştirilmesi ve strese uyumun arttırılabilmesi ile sağlanmaktadır. Etkili stres yönetimi beden sağlığını korumak, verimli ve üretici bir hayat sürdürebilmek için gereklidir. Hafif düzeyde stres varlığı enerjiyi ve verimliliği arttırdığı için stres yönetiminin amacı stresten tümüyle kaçınmak değildir. Stresle başa çıkmak için etkili stratejiler arasında düzenli uyku ve sağlıklı beslenme, fiziksel hareket, solunum egzersizleri, meditasyon ve gevşeme yöntemleri, sosyal destek sistemlerinin güçlendirilmesi ve sosyal etkileşimin arttırılması şeklinde yöntemler yer almaktadır.
Etkin Stres Yönetiminin Önemi
Kişilerin güçlü ve zayıf yönleri, stresi algılayış biçimleri farklı olmakla birlikte stresle baş etme yöntemleri de bireysel özelliklere göre değişkenlik gösterecektir. Kişilerin etkin stres yönetimine yönelik kendileri ve yaşam tarzlarına en uygun yöntemi belirleyip uygulaması gündelik yaşamda karşılaşılması kaçınılmaz olan stresin yatkınlık yarattığı, yaşam kalitesini düşüren, kronik seyirli ve yaşamı tehdit eden birçok hastalıktan korunmak adına çok önemlidir.
Sağlık
Yayınlanma: 02 Ağustos 2024 - 11:39
HASTALIKLARINIZIN SEBEBİ STRES OLABİLİR
Sağlık
02 Ağustos 2024 - 11:39